Google search

Google ашиглан нэтээс хайлт хийж байгаад энэ тухайгаа жаахан ч гэсэн бичихээр шийдлээ. Мэддэг нэгэнд нь хэрэггүй байх л даа. Гэхдээ мэддэггүй хүмүүст бол жаахан ч гэсэн тус болох болуу гэж найдан хэдэн товчоо нүдлээ.
Google-ээс хайлт хийхэд хамгийн амархан нь мэдээж хайх үгээ оруулаад л болоо. Энийг хүн болгон мэддэг учраас илүүц нуршаад яахав. Жишээлбэл та Harry Potter киног хайж байгаа бол пид пад бичлээ, enter дарлаа, маш олон үр дүн гарлаа. Бүгд төлбөртэй, эсвэл хаана юу байгаа нь мэдэгдэхгүй. Ийм учраас дараах түлхүүр тэмдэгтүүдийг ашиглавал илүү үр дүнд хүрэх болно.
"+" тэмдэг. Энэ нь заавал байх ёстой гэсэн утгыг агуулна. Жишээ нь "Harry Potter+3" гэж гуравдугаар ангийг хайна.
"-" тэмдэг. Дээрх нэмэх тэмдэгийн эсрэг утгатай. Энэ үг байх ёсгүй гэсэн утгыг агуулна.
"~" тэмдэг. Үүнийг ашиглан ижил утгатай үгнүүдээр хайна. "~dog" гэвэл нохой болон нохойны хамаатнууд гарч ирнэ. Англиар хайх үгнийхээ утгыг нь мэдэхгүй байгаа үед илүү тохиромжтой.
"OR" тэмдэг. Ихэнх тохиолдолд | гэж бичдэгийн. Эсвэл гэсэн утгатай. Лондон эсвэл Парис дахь амралт сонирхож байгаа бол "vacation London OR Paris" гэж хайх хэрэгтэй.
Тооны интервал оруулж болдог. Жишээ нь: "DVD player $50..S100" гэж хайвал танд 50-100 долларын үнэтэй DVD тоглуулагчийг олж үзүүлнэ.
Үүнээс гадна тусгай үгнүүдийг тайлбалая:
"site::" үг. Тухайн сайтын домайныг тодорхойлно. Жишээ нь та зөвхөн Монгол сайтаас хайхыг хүсвэл "site::mn" гэж эхлүүлэх хэрэгтэй. Энэ мэтчилэн олон янзаар ашиглаж болно.
"intitle" энэ бол маш чухал түлхүүр үг. Тухайн хуудасны нэршил буюу title-д байх үгээр хайдаг. Та уг түлхүүр үгийг ашигласнаар ямар нэгэн файлыг шууд татахаар олж авч чадна. Жишээлбэл ямар нэгэн дууг шууд татахаар хайя. Та "?intitle:index.of? mp3(хамтлаг болон дууны нэр)" гэж хайвал хүссэн дуугаа олох боломжтой. Жишээ нь хэрвээ би Rihanna-гийн Final goodbye дууг хайх хэрэг гарвал "?intitle:index.of? mp3 Rihanaa Final goodbye" гэж бичээд л хүссэн үедээ шууд татахаар олж чадна.
"inurl" URL буюу тухайн хуудас байрлаж буй интернэт хаягийг нь тодорхойлж өгдөг. Жишээ нь "inurl:iaac" гэвэл url-д нь iaac гэсэн үг орсон бүх сайтыг олно.
За ер нь ингээл болж байх шив дээ. Аар саар зүйл орхигдуулсан байж магадгүй. Ерөнхийдөө бол дээрх хэдийг зөв холиод л юмаа хайна даа. Доор хэдэн жишээ үзүүлэнгээ дэлгэрэнгүй тайлбарлахыг оролдоё.

-inurl:(htm|html|php|shtml|pdf)intitle:"index of" (Pukka|Axxo|Fico|Diamond|IMBT) dvdrip xvid
Дээрхийг хаягийн мөрөн дээр copy, paste хийвэл бүх шууд татах DVD-ний буюу сайн бичлэгтэй видеонуудыг олно. Үүний задалбал:
Эхлээд "-" тавьсан байна. Араас нь (htm|html|php|shtml|pdf) гэж орсон байна. Энэ юу гэсэн үг вэ гэхээр ихэнх тохиолдолд сайтын өргөтгөлүүдийг хооронд нь OR холбоосоор холбоод урд нь хасах тэмдэгээр үгүйсгэл хийж байгаам. Ингэснээр хайлтын үр дүнд вэб хуудас бус задгай фолдер буюу директор олдоно гэсэн үг. Аа харин араас нь intitle:"index of" гэж байна. Ямарваа нэгэн вэб хуудаснууд сервер дээрээ фолдерт байрладаг бөгөөд тухайн фолдерлуу хандахад доторх index эсвэл default хуудас нь дуудагддаг гэдгийг сайн мэдэх байх. Харин тухайн фолдерт index байхгүй бол browser өөрөө автоматаар index of хуудсыг үүсгээд араас нь фолдерийн нэрийг залгадаг. Бидний жишээнд фолдерийн нэрээр томоохон кино хостуудыг OR ашиглан залгасан байна. Тэгээд төгөсгөлд нь жирийн хайлтад хэрэглэдэг шигээр бичлэгийнхээ чанарыг заасан байна.

intitle:сайтын нэр index.of+"Indexed by Apache::Gallery"+файл
Дээрх жишээнд ямар нэгэн сайт дахь хамгаалагдсан зурагнуудыг авах код бичлээ. Indexed by Apache нь browser-оор бус серверээр үүсгэгдсэн title-ийг дүрсэлж байгаан.

-inurl:(htm|html|php)intitle:"index of"+(.mp3|.wma)"linkin park"
Дээрх жишээнд html, htm, php хуудсуудыг inurl ашиглан хасаад файлынхаа өргөтгөлөөр нь mp3 болон wma-г сонгож, түлхүүр үгэндээ linkin park гэж хайсан байна. Ингэснээр уг хайлтаас linkin park нэгдлийн бүх mp3 болон wma өргөтгөлтэй дуунууд шууд татахаар олдохоор байна. Цааш нь өөрийн болгон ашиглаж сурах хэрэгтэй л дээ. Жишээ нь (.mp3|.wma)-ийн оронд (.avi|.mpg|.divx) гэх мэт видео өргөтгөл өгөөд л клипүүдийг нь шууд татахаар олж болно.

Гол нь зөв түлхүүр өгч, зөв гоё сэтгэх хэрэгтэй.