Friday, November 28, 2008

Амьдралын өнгө

Амьдрал хэдэн өнгөтэй бол? 32 бит, 64 бит эсвэл 1024 бит байдаг юм болов уу? Ямар ч байсан миний мэдэхийн хүн бүрийн амьдрал өөр өөр өнгөтэй. Тэр нь тэгээд өнгөрсөн амьдрал, тухайн үеийн сэтгэл санаа, ирээдүйн талаарх бодол зэргээс шалтгаалан цаг үргэлж хувьсан өөрчлөгдөж байдаг ч хэзээ ч яг ижил өнгө байдаггүй. Нэг тодроно, нэг бүдгэрнэ эсвэл өөр нэг туяа орж ирнэ. Хэдий ингэж хувьсан өөрчлөгдөх боловч суурь өнгө бараг өөрчлөгдөхгүй. Бас болоогүй энэ өнгөнүүд маань өөртэйгөө ижил эсвэл нийцтэй өнгийг үргэлж хайж эрнэ. Тэдгээр өнгөний мөн чанарыг таньж, нөхөрлөж, сүлэлдэхийг хүснэ. Энэ бол амьдралын жирийн л нэг хууль.


Заза дуусгаж чадахгүй нь ... Ингээд орхилоо.

Tuesday, November 25, 2008

Аз жаргал


Жаргал зовлон хоёрыг ч ялгаж салгахгүй гэнэн тэнэг явахдаа хагацлын зовлонг амсч, хэрэндээ л өөрийгөө хэрсүүжсэнд тооцон явсан цаг саяхан боловч амьдралд өдөр хоногоор суралцдагийг бас л мэдсэнгүй. Санасангүй гэвэл илүү дөхөх байх. Мунхаг үзэж мэднэ гэгчээр... Одоо байгаа үеээ хэдэн жилийн дараа эргээд нэг харахад бас л нэгийг бодогдуулах байх даа.

Элэг эмтрэхийн зовлонг амссанаас хойш хүмүүсийг амьд ахуйд нь хайрлан хүндэлж, түүнийгээ илэрхийлж явах хэрэгтэйг ухааран, аминдаа л хэрэгжүүлнэ гэж хичээж, бодож явсан минь ч бас л худал байж. Буруу дутуу хийжээ. Өнгөрсөн хойно нь хэчнээн харуусан гашуудаад ч амсаж эдэлж байсан жаргал маань зүүд зэрэглээ төдий болж. Хамгаас илүү илэрхийлэх дотно хүмүүстээ л хамгийн бага хэлж.

Ер нь энэ аз жаргал гэгч чинь юу билээ дээ? Зовлонгийн сүүдэр туссаны дараа сая л жаргалыг ухаарах нь хүний зан юм уу? Нарны гэрэл, солонгын өнгө, бороон дусал, салхи шороо, ширхэглэн будрах цасан гэх мэт байгалийн төрх, нар мандах, сар шингэхийг харах мэдрэмж, өглөө сэрэх, инээх баясах, хайрлах дурлах бүхэлдээ жаргал мэт. Энэ бол амьд байгаагийн жаргал. Бүр уйлах ч жаргал юм шиг байгаан. Тэгвэл энэ хорвоо бүхэлдээ жаргалын диваажин юм уу? гэж бодохоор үгүй ээ, харин ч зовлонгийн далай гэлтэй. Төрсний эцэст үхнэ, учирсны эцэст хагацна, өвдөж зовно, үгээгүй хоосны зовлонг ч амсана. Жаргал нь зовлон болно. Амьдрал нэртэй зовлонгийн далайд сэлж байгаа аятай. Хааяа арай гэж том бага “арал олж” тухлах нь мөнөөх жаргал юм болов уу? Би мэдээж том эх газар хайж байгаа учир сэтгэл ханахгүй тэр арлаас цааш явна, нөгөө л зовлон дундуур сэлнэ.

Жаргал гэж юу вэ гэдгийг мэдрэх л юу юунаас чухал гэж боддогийн. Р.Чойномын Жаргал зовлон гээд агуу бүтээл байдгийг олж үзээрэй. Энд хүний жаргалыг олон хүний нүдээр хараад бичээд тавьсан байгаа.

Friday, November 14, 2008

Андын үг ...

Чамд үг дутвал чи дотроосоо хайж сур
Чамд үнэ дутвал чи нөхдөөсөө эрж сур
Чи өөрөөрөө байж эгэлдээ цомхон орш
Чингэхдээ хумьж биш дотогшоо задгайр

Сайхан өглөө

Өглөө бүхэн нар шинээр манддаг, яг тэр шинээр мандах нартай адил бидний сэтгэл хором бүрд шинэ бас сайхан бодол бүхнээр бялхаж, гэгээлэг тэр бодол бүхэн бидний сэтгэлээс урсан гарч бас бидний бид бүгдийн сэтгэлд гэгээн ухаарлыг авчирдаг гэдэгт би итгэдэг.

Эрдэнийн Цасжин.

Wednesday, November 12, 2008

Зүйр цэцэн үг гэж юу вэ?

Зүйр цэцэн үг бол хүний аж төрөх ёс зан үйл, амьдралын олон талтай үзэгдэл юмсыг нэг төрлийн адил ойролцоо төрх байдлаар адилтган зүйрлэж, далдуур утгаар хүний сэтгэл хөдлөм дүрслэлтэй мэргэн цэцэн үгээр илэрхийлдэг хэвшмэл хэллэг юм.
Хоёр буюу дөрвөн мөрөөр үгийн толгой ба сүүл эцсийн үеийг холбож шүлэглэсэн хэлбэртэй байдаг байна. Агуулгын хувьд өргөн бөгөөд утга төгөлдөр, хэлбэрийн хувьд богино бөгөөд утга адилтган жишсэн чанар бүхий зохиомжтой байдаг учраас хүнд нөлөөлж, хүнийг амьдрал тэмцэлд сурган заах онцлог шинжтэй гэлцдэг билээ. Манай Монгол ард түмэн асар их үгийн нөөц баялагтай гэдэгтэй хэн ч маргахгүй боловуу. Ингээд дээр үеэс бидэнд өвлөгдөн ирсэн болон орчин үеийн зүйр цэцэн үгсээс сонирхуулъя.


Хаан хүн жаргахдаа
Төрийн сайнд жаргаюу
Харц хүн жаргахдаа
Эрийн сайнд жаргаюу
Хамаг бүгд жаргахдаа
Эв эеийн сайнд жаргаюу

Илжиг шиг зөрүүд
Зараа шиг хэдэр

Нэг тэмээний шээсэн дээр
Мянган тэмээ хальтрах

Уруул шүд хоёр шиг эвтэй
Уушиг зүрх хоёр шиг холбоотой

Адгуус амьтанд дайсан олон
Албат хүнд ноён олон

Адуу азаргагүй бол
Сүрэг болж чадахгүй
Галуу тэргүүнгүй бол
Цуваа болж чадахгүй

Алд биенд ам гэрч
Албан бичигт тамга гэрч

Алтны дэргэд гууль шарлана
Сайны дэргэд муу сайжирна

Асуух гэдэг лавлахын нэр
Авах гэдэг өгөхийн нэр

Асгасан усыг хураахад бэрх
Хэлсэн үгийг буцаахад бэрх

Богдорхож бурхан болохгүй
Хаанчирхаж эзэн болохгүй

Бөхтэй бүхэн тэмээ биш
Эвэртэй бүхэн буга биш
Будан татаад арилахад
Хөх чоно урвайдаг
Буруу ажлыг зэмлэхэд
Хүүхэд хүнгүй урвайдаг

Бухгүй үнээ
Бордоогүй тариа

Ганган эхнэртэй хүн
Өрнөөс салахгүй

Ганц тэмээтэй хүн
Эрлээс салахгүй
Ганц тэмээтэй хүнд
Эрэл тасрахгүй
Хоёр эхнэртэй хүнд
Хэрүүл тасрахгүй

Гэрийн хэлхээ тооно
Гэдэсний хэлхээ хоол
Төрийн хэлхээ хууль
Төрлийн хэлхээ нагац

Дэр нэгтэй боловч
Санах санаа нь ондоон

Дээр нь дээжийг нь амсч
Доор нь домбыг нь түших

Дээгүүр суух тэнэгийн шинж
Дээжинд дурлах ховдогийн шинж

Жигүүргүй шувуу байдаггүй ч
Нисэхдээн мэдэгдэнэ
Эвгүй хүн байдаггүй ч
Харилцахдаан мэдэгдэнэ

Зүснийхээ мууг мэдэхгүй
Толион муулах
Зүрхнийхээ мууг мэдэхгүй
Нөхрөөн муулах

Зэмлэх үгний ил нь бахтай
Магтах үгний далд нь урамтай

Инээсэн бүгд итгэлтэй биш
Эрдэмтэн бүгд тустай биш

Хүн гэмээ мэдэхгүй
Тэмээ гэдгэрээ мэдэхгүй

Ханилж яваад нєхрєє Зажилж яваад бохио.Хандив єргєвєл гаалийн Баатар, казинод тогловол УИХ-ын гишvvн. Залхуугийн гэрт тvлээгvй Завхайгийн халаасанд бэлгэвчгvй. Нойтон хvний доодох нь дуугvй. Хонгорынхны эрээн гаднаа Могойн эрээн дотроо. Мал дагавал ам тосдоно Нам дагавал халаас тvнтийнэ. Ээждээ эрд гарахыг заах Энхбаярт авилга авахыг заах. Хуурсаар хуурсаар худалч Хулхидсаар хулхидсаар улстєрч. Уур биеийг зовоох Утаа уушгийг зовоох. Vvл буудвал бороо орно Vнэг буудвал вертолёт унана. Соёмбоо дээдэлбэл архичин болно, Архиа уувал талийгаач болно. 10 мянгыг хулгайлвал 1 худагт, 10 тэрбумыг хулгайлвал тєрийн ордонд. Єртэй бол баян, єгєхгvй муривал бvр баян гэх болжээ.

Friday, November 7, 2008

Онигоо ш дээ :)



-Монгол улс яг 18 сая ямаатай гэнэ ээ.
-Дутуу тоо байна аа, наадах чинь!
-Яагаад?
-УИХ-ын 76 ухныг мартчихсан байна шүү дээ!
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Монгол улс анх удаа гүний шумбалтын дэлхийн аваргад оролцож гэнэ. Дэлхийн рекордын эзэн Португалийн тамирчин Нуно Гомес шумбаж явна. 100м. Эргэн тойронд харвал ганцхан Монголын тамирчин л ойрхон нэхэж явна. 200м. Монголын тамирчин дөнгөж ард нь. 300м. Монголын тамирчин гүйцэж ирнэ. Нуно усны үзэг гаргаж зурвас бичив.
- Танай тал нутгийн монголчууд усанд ийм сайн гэж мэдсэнгүй шүү. Би бууж өглөө. Браво!
Монголын тамирчин хариу бичиж байна.
- Тэнэг ээ. Би живж байна, мэдэв үү.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Багш Лена-д:
-Ой, охин гэдэг үг орсон өгүүлбэр зохио.
“-Охин ойгоос гарч ирэв.
-Их сайн байна. Алив Вовка! Вовка:
“-Охин ойгоос гарч ирсэнгүй.” Багш:
-Буруу байна, алдаагаа зас.
-Засагдахаасаа өнгөрсөөн. Тэр дахиж хэзээ ч охин болохгүй…
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Залуу, найз бүсгүйдээ:
-Хоёулаа яаж мөнгө олох вэ? Бүсгүй:
-Надад нэг арга байна.
-Ямар?
-Харин чи хардахгүй, харамлахгүй гэдгээ амла!
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Нөхөр томилолтоор явж байна. Эхнэртээ:
-Миний хайрт юундаа уруу царайлаад байгаа юм бэ? Ямар бүтэн жилээр явах гэж байгаа биш. 10-хан хоноод л ирнэ шүү дээ: Эхнэр:
-Чи 10 хоног гэчихээд л 3 хоноод л ирчихдэг ш дээ…
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Ирээдүйн хадам эх:
-Хүргээн, чи гэр бүлээ тэжээж чадна биз?
-Чадна аа.
-Их сайн байна, манайх 8-уулаа шүү.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
-Чи ямар сургуульд ороо вэ?
-”Анагаах”-д.
-Их сайн байна, би “малын эмч”-д орсон. Хоёулаа төгсөөд бие биеэ эмчилнэ ээ.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Түүхийн хичээлийн шалгалт. Оюутан таг дуугүй… Багш:
-Чи ядаж дэлхийн хоёрдугаар дайны эхлэлээс яриач. Оюутан:
-… эргэн тойрон гал түймэр, их буу, танк, цэргүүд гүйлдээд л… гэсэн гэдэг.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Грузин эрээс:
-Хамгийн гоё шувуу?
-Бүргэд.
-Яагаад?
-Хамар нь гоё…
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Нэг залуу баранд найзуудтайгаа ууж байсан чинь нэг согтуу эр ирээд
- Би өчигдөр чиний ээжтэй загас наадуулсан
гэж доромжлов гэнэ. Залуу чимээгүй. Найз нар нь тэвчээрийг нь гайхна. Тун удалгүй нөгөө эр дахин ирээд
- Би чиний ээжийг...
гээд эхэлтэл, залуу үгийг нь таслан
- Аав та согтсон байна. Харьж унт л даа.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Элбэгээ дарга хөдөө давхиж яваад машин нь онхолдов. Мал хариулж явсан малчин өвгөн дайралдаад оршуулчихаж гэнэ. Хотоос хайсан хүмүүс давхиж иртэл машин онходсон, хүмүүс нь алга. Ойрхон малчин өвөө явж байна гэнэ.
- Өвгөн гуай, осолд орсон хүмүүсийг хараагүй биз?
- Харахаар барах уу даа. Ах нь бүгдийг нь оршуулсан.
- Бүгд нас барчихсан байсан хэрэг үү?
- Элбэгээ дарга ч би амьд байна, би амьд байна гээд байсан. Би ч яахав Элбэгээ дарга болсон хойно худлаа бүлтэрч байна гэж бодоод итгээгүй л дээ.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Ангийн андууд 25 жилийн дараа уулзацгаана. Амьдралаа ярьцгаана.
- Би 5 хүүхэдтэй болсон. Сагсны баг л гэсэн үг.
- Би 11 хүүхэдтэй. Бүр хөл бөмбөгийн баг гээч.
- Би ч 17 эхнэртэй болсон. Дахиад нэг эхнэр авчихвал бүхэл бүтэн гольфын талбай л гэсэн үг.
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Нэг өвөө, цэцэрлэгийн сандал дээр суугаа охиноос асууна:
-Хөөө хүүхээ, чиний наад өмссөн юм чинь богино банзал байна уу, эсвэл өргөн бүс байна уу???
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Нөхөр гайхна:
-Бурхан яагаад Хүүхнүүдийг ийм сайхан бас ийм тэнэг болгосон юм бол оо? Эхнэр хариулав:
-Эрчүүдийг дурлаг гэж сайхан төрсөн юм. Харин яагаад тэнэг төрсөн бэ гэвэл, эрчүүдийг хайрлаг гэж!!!
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Нэг эр гудамжинд “-Гөлөг гөлөөг” хэмээн дуудан явна. Цагдаа:
-Та яагаад олон нийтийн газар муухай үг хэлээд явна?
-Харин ч гайгүй хэлж байгаа нь энэ…
-Юу?
-Би эхнэрээ алдчихаад…
-Тэгээд?
-Тэгээд “-Хөөө гичий…” гэж дуудах юм уу?
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Эхнэр уурлан загнана.
-Согтуу толгой минь, сэрээгээр шөлтэй хоол иддэг юм уу?
-Хутгаар идэж үзсээн, болохгүй байна…
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------
Хижээл эр гэртээ ортол нэг нүцгэн Залуу гутал хувцсаа тэвэрсээр зөрөөд гүйн гарав. Эр үглэнэ:
-Хм, одоогийн энэ залуучуудийг ээ, баярлалаа ч байхгүй, баяртай ч байхгүй…
----------------------------------- xa xa xa ---------------------------------

Google Chrome-ийн лого яаж бүтсэн бэ?