Хүн болгонд өөрийн гэсэн үнэ цэнэ, ертөнцийг үзэх үзэл, хүн чанар байдаг. Харин тэрхүү үнэлэмж, үнэ цэнэ нь аюулд орсон тохиолдолд хүн амиа хорлох эсрэгээр бусдыг хөнөөхийг завддаг юм уу гэж бодогдоод байдгийн. Ямар нэгэн хувь хүн, албан байгууллага, үндэстний үнэ цэнэ нь хувиа хичээх үзлээ даван гарч чадаагүй цагт тэрхүү этгээд зөвхөн өөрийгөө хорлоод зогсохгүй нэг завин дээр буй бүх хүнээ далайн хүйтэн ус руу унагаж байгаа хэрэг юм уу даа гэж бас бодно. Тэр завин дээр нь та, би, таны гэр бүл, найз нөхөд, эмээ, өвөө бүгд бий. Мөн тэр завин дээр таны үнэтэй хаус, тансаг машинууд, чамин гар утаснууд, үнэт эдлэлүүд чинь цөм бий. Завь хөмөрсөн л бол бүгд гүн ёроол бүхий харанхуй далай руу живэн алга болно.
Хүн төрөлхтөний шунал тачаал хязгааргүй юм л дөө. Ядаж байхад тэрэн дундаа “юм үзээгүй Монголчууд бидний” аяглаж буй царайг. Тэр хэмжээгээрээ бид амьдран буй байгаль дэлхий, хүрээлэн буй орчноо өөрсдийн тааллаар байлгахын төлөө бүхнийг умартан хичээхий нь яана. Харамсалтай нь чадаж байна. Тэр ч байтугай хүн төрөлхтөн цаг хугацааг хүртэл захирахыг эрмэлзэн өдөр шөнөгүй ажиллаж байна. Өндөр технологийн хүчээр хүн дэлхийн аль ч өнцөгт 48 цагийн дотор хүрэх “чадвартай” болчихжээ. Жилийн тоотой хэдэн саруудад ургадаг ургамал, жимсийг асар том хүлэмж, хүчтэй химийн бордоогоор хоногийн 24 цагийн турш ургуулж нэгэнтээ чаддаг болсон байна. Хоорондоо эрхтэн шилжүүлэн суулгадаг болж. Энэ мэтээр хиймэл ертөнцийн эхлэл аль хэдийн тавигдчихаж. Тун удахгүй бүх хүн үхэшгүй мөнх амьдрахыг хүснэ. Алтан загасны шуналт эмгэний хүслийг хөөрхий жараахай чадлаараа л биелүүлээд байгаа нь тэр юм шиг.
Зугаа цэнгээний томоохон төв болох Лас Вегас хотын нүд эрээлжилмээр шөнийн хурц гэрлүүд нь хүн болон амьтад, жигүүртэн шувуудын цаг хугацааны мэдрэмжийг аль хэдийн алга хийсэн байна гэж баримтат киногоор гарч байхыг үзлээ саяхан. Үүрээр жиргэдэг шувуу, тахианууд шөнө дунд жиргэн донгодох болж тэр байтугай олон мянган гэрлийн халуунаас болж намартаа навчсаа гөвдөг модод хүртэл “нүцгэлэх” шаардлагагүй болж улирлын мэдрэмжгүй болсон байна. Таныг нэг хувцастай хэдэн жил байлгавал үнэр танар чинь дийлдэхээ байж өвчний үүр болж эхэлнэ биз дээ? Мод хэлгүй болохоор бурханд л гомдохоос өөрийг хийж үл чадах байх зайлуул.
Бидний амьдарч байгаа дэлхий маань хүн дүүрэн чихсэн ямбий микро шиг “ачаалал”-аа даахаа больж байна. Эх дэлхийн “амаржийн”, тоормозны накладка гэж авах юмгүй болсон. Жаахан “донсолгоо” таарангуут тэр чигээрээ цунами, хар салхи үүсгэн сэгсчиж, гэнэтийн саад замд харагдвал тоормозоо барьж чадалгүй очоод мөргөөд эхэлжээ зайлуул. Хүн нь дүүрсэн микронд өвөр дээрээ сууж "zip"-лэгдэх нь стандарт болсон шиг дэлхийн хүн төрөлхтөн талаар нэг тарж биш, тэнгэр баганадсан байшингуудад сансар өөд тэмүүлэн “шопроодлон” өдөр хоногийг элээх хэвийн үзэгдэл. Тэрбум гаран хөршөө тэжээж, хувцаслаж, тансаг амьдруулахын тулд та бид хүний гар хүрээгүй ойг хайр найргүй цавчин газар гарган, алт, зэсний төлөө дэлхийн гэдсийг онгичин гол мөрнийг нь хатааж, амьтан, ургамлын аймгийг нь бүлэглэн устгаад бараг дуусах нь дээ, харамсмаар. Хятадад идэх юм олдохоо болиод тэр үү, бусдаас ялгарч тансаглахын тулд тэр үү бүү мэд хүний ураг хүртэл иддэг болсон гэх мэдээ уншив интерэтээс.
Хүний хязгааргүй хэрэгцээг хягзаарлагдмал нөөцөөр хангах шинжлэх ухааныг эдийн засаг хэмээнэ гэж олон жилийн өмнө сургуульд заалгуулж байсан. Нөөцөд хязгаар гэж нэг юм байдаг юм гэдгийг өдгөө хүн бүр сайтар ойлгож эхэлж буй гэж найдаж байна. Та энд алтан гинж авч зүүж байх хооронд цаана чинь 5 хүүхэд өлбөрч үхэж байх юм. Та бидний хүсэл мөрөөдлийн хязгаар болсон өндөр хөгжилтэй орнуудын тансаг хэрэглээнд хүрэхээр тэмүүлж буй хэт хурдацтай хөгжил нь байгаль дэлхийн тэнцвэрийг алдагдуулж, дэлхийн дулаарлыг үүсгээд нилээд удаж байна. Цагийн Хүрдээр хэзээ ч билээ ярьж байна билээ. Дэлхийн дулаарлаас болж 200 гаруй шинэ халдвар өвчин гараад байна. Үүний 70% нь хүн гэдэг амьтанд шууд халдварладаг гэсэн шүү. Хүний өвчин дуусаад (нүдний ханиадыг эс тооцвол) амьтдын өвчин эхэлжээ. Гахайн ханиад, шувууны ханиад, тарваган тахал, хижиг, үхрийн боом, араатан чоно, тэжээвэр малын галзуу, шүлхий өвчнүүд, гар, хөл, амны өвчин . . . гээд л хөвөрч байна. ДОХ-ийн вирус анх шампанзе сармагчингаас үүсэлтэйг эрдэмтэд батлаад тэрүүгээр нь дэлхийн хэдэн сая хүн халдварлагдаад талийгч болоод байж байна. Хүнтэй хамгийн ойр байдаг нохой, муурны өвчин гарвал та бид ташраараа үхэх нь гарцаагүй хэхэ.
Алтан загас уурлаад хүн төрөлхтөнийг тэр чигээр нь сөнөөлгүй харин ч хүй нэгдлийн үе рүү буцаавал азны колъя болох байх даа. Алтан загасны үлгэрийн эмгэн шиг хувиа хичээх үзлээ бултаараа багасгаж, хөөрхий өвгөн шиг реалити шоуны дүрд тоглож байгаа хажуу нэгнээ хайрлацгаая. Хажуу дахь нэгэнтэйгээ жинхнээсээ найзлаагүй түр зуур “ашиглаж” байгаа бол ядаж тэднийгээ “гамтай хэрэглэцгээе” тэхүү. Тэрхүү “хэмнэлт, өрөвч зан” нь та бидний үр, ач нарыг хэд хоног ч гэсэн шар нар, бор хоногийг илүү үзүүлэх байх гэж найдах юм. “Алсдаа” элэнц, хуланц өвөө гэж дуудагдах юмсан. Амьдралынхаа үнэ цэнийг бултаараа мэдэрцгээмээр л байхын :-)
Хүн төрөлхтөний шунал тачаал хязгааргүй юм л дөө. Ядаж байхад тэрэн дундаа “юм үзээгүй Монголчууд бидний” аяглаж буй царайг. Тэр хэмжээгээрээ бид амьдран буй байгаль дэлхий, хүрээлэн буй орчноо өөрсдийн тааллаар байлгахын төлөө бүхнийг умартан хичээхий нь яана. Харамсалтай нь чадаж байна. Тэр ч байтугай хүн төрөлхтөн цаг хугацааг хүртэл захирахыг эрмэлзэн өдөр шөнөгүй ажиллаж байна. Өндөр технологийн хүчээр хүн дэлхийн аль ч өнцөгт 48 цагийн дотор хүрэх “чадвартай” болчихжээ. Жилийн тоотой хэдэн саруудад ургадаг ургамал, жимсийг асар том хүлэмж, хүчтэй химийн бордоогоор хоногийн 24 цагийн турш ургуулж нэгэнтээ чаддаг болсон байна. Хоорондоо эрхтэн шилжүүлэн суулгадаг болж. Энэ мэтээр хиймэл ертөнцийн эхлэл аль хэдийн тавигдчихаж. Тун удахгүй бүх хүн үхэшгүй мөнх амьдрахыг хүснэ. Алтан загасны шуналт эмгэний хүслийг хөөрхий жараахай чадлаараа л биелүүлээд байгаа нь тэр юм шиг.
Зугаа цэнгээний томоохон төв болох Лас Вегас хотын нүд эрээлжилмээр шөнийн хурц гэрлүүд нь хүн болон амьтад, жигүүртэн шувуудын цаг хугацааны мэдрэмжийг аль хэдийн алга хийсэн байна гэж баримтат киногоор гарч байхыг үзлээ саяхан. Үүрээр жиргэдэг шувуу, тахианууд шөнө дунд жиргэн донгодох болж тэр байтугай олон мянган гэрлийн халуунаас болж намартаа навчсаа гөвдөг модод хүртэл “нүцгэлэх” шаардлагагүй болж улирлын мэдрэмжгүй болсон байна. Таныг нэг хувцастай хэдэн жил байлгавал үнэр танар чинь дийлдэхээ байж өвчний үүр болж эхэлнэ биз дээ? Мод хэлгүй болохоор бурханд л гомдохоос өөрийг хийж үл чадах байх зайлуул.
Бидний амьдарч байгаа дэлхий маань хүн дүүрэн чихсэн ямбий микро шиг “ачаалал”-аа даахаа больж байна. Эх дэлхийн “амаржийн”, тоормозны накладка гэж авах юмгүй болсон. Жаахан “донсолгоо” таарангуут тэр чигээрээ цунами, хар салхи үүсгэн сэгсчиж, гэнэтийн саад замд харагдвал тоормозоо барьж чадалгүй очоод мөргөөд эхэлжээ зайлуул. Хүн нь дүүрсэн микронд өвөр дээрээ сууж "zip"-лэгдэх нь стандарт болсон шиг дэлхийн хүн төрөлхтөн талаар нэг тарж биш, тэнгэр баганадсан байшингуудад сансар өөд тэмүүлэн “шопроодлон” өдөр хоногийг элээх хэвийн үзэгдэл. Тэрбум гаран хөршөө тэжээж, хувцаслаж, тансаг амьдруулахын тулд та бид хүний гар хүрээгүй ойг хайр найргүй цавчин газар гарган, алт, зэсний төлөө дэлхийн гэдсийг онгичин гол мөрнийг нь хатааж, амьтан, ургамлын аймгийг нь бүлэглэн устгаад бараг дуусах нь дээ, харамсмаар. Хятадад идэх юм олдохоо болиод тэр үү, бусдаас ялгарч тансаглахын тулд тэр үү бүү мэд хүний ураг хүртэл иддэг болсон гэх мэдээ уншив интерэтээс.
Хүний хязгааргүй хэрэгцээг хягзаарлагдмал нөөцөөр хангах шинжлэх ухааныг эдийн засаг хэмээнэ гэж олон жилийн өмнө сургуульд заалгуулж байсан. Нөөцөд хязгаар гэж нэг юм байдаг юм гэдгийг өдгөө хүн бүр сайтар ойлгож эхэлж буй гэж найдаж байна. Та энд алтан гинж авч зүүж байх хооронд цаана чинь 5 хүүхэд өлбөрч үхэж байх юм. Та бидний хүсэл мөрөөдлийн хязгаар болсон өндөр хөгжилтэй орнуудын тансаг хэрэглээнд хүрэхээр тэмүүлж буй хэт хурдацтай хөгжил нь байгаль дэлхийн тэнцвэрийг алдагдуулж, дэлхийн дулаарлыг үүсгээд нилээд удаж байна. Цагийн Хүрдээр хэзээ ч билээ ярьж байна билээ. Дэлхийн дулаарлаас болж 200 гаруй шинэ халдвар өвчин гараад байна. Үүний 70% нь хүн гэдэг амьтанд шууд халдварладаг гэсэн шүү. Хүний өвчин дуусаад (нүдний ханиадыг эс тооцвол) амьтдын өвчин эхэлжээ. Гахайн ханиад, шувууны ханиад, тарваган тахал, хижиг, үхрийн боом, араатан чоно, тэжээвэр малын галзуу, шүлхий өвчнүүд, гар, хөл, амны өвчин . . . гээд л хөвөрч байна. ДОХ-ийн вирус анх шампанзе сармагчингаас үүсэлтэйг эрдэмтэд батлаад тэрүүгээр нь дэлхийн хэдэн сая хүн халдварлагдаад талийгч болоод байж байна. Хүнтэй хамгийн ойр байдаг нохой, муурны өвчин гарвал та бид ташраараа үхэх нь гарцаагүй хэхэ.
Алтан загас уурлаад хүн төрөлхтөнийг тэр чигээр нь сөнөөлгүй харин ч хүй нэгдлийн үе рүү буцаавал азны колъя болох байх даа. Алтан загасны үлгэрийн эмгэн шиг хувиа хичээх үзлээ бултаараа багасгаж, хөөрхий өвгөн шиг реалити шоуны дүрд тоглож байгаа хажуу нэгнээ хайрлацгаая. Хажуу дахь нэгэнтэйгээ жинхнээсээ найзлаагүй түр зуур “ашиглаж” байгаа бол ядаж тэднийгээ “гамтай хэрэглэцгээе” тэхүү. Тэрхүү “хэмнэлт, өрөвч зан” нь та бидний үр, ач нарыг хэд хоног ч гэсэн шар нар, бор хоногийг илүү үзүүлэх байх гэж найдах юм. “Алсдаа” элэнц, хуланц өвөө гэж дуудагдах юмсан. Амьдралынхаа үнэ цэнийг бултаараа мэдэрцгээмээр л байхын :-)
No comments:
Post a Comment